Anna Olimpia Mostowska

Nieznane są dokładne daty urodzin i śmierci Anny Olimpii Mostowskiej (z domu Radziwiłł). Pojawiają się daty ok. 1762 i 1833. Chociaż nie brak też opinii, że rok 1762 to czysta spekulacja, a data śmierci w istocie to lata 1810-1811.

Prawdopodobnie w 1778 wyszła za mąż za starostę mińskiego Dominika Przeździeckiego, któremu w 1779 r. urodziła syna Michała. Po śmierci męża w listopadzie 1782 zrzekła się opieki nad małoletnim synem, a w 1787 powtórnie wyszła za mąż, mimo gwałtownych sprzeciwów rodziny pana młodego, za młodszego od siebie Tadeusza Antoniego Mostowskiego (ur. 1766). Małżeństwo rozpadło się po paru latach, a ok. 1804 r. orzeczono formalny rozwód.

W latach 90. XVIII w. Mostowska spędziła wiele lat za granicą, głównie we Francji, gdzie zetknęła się z modną na Zachodzie powieścią gotycką. Po powrocie na Litwę nawiązała współpracę z założoną w 1805 w Wilnie oficyną Józefa Zawadzkiego. Tam w 1806 r. opublikowała swoją pierwszą książkę Moje rozrywki (m.in. Strach w Zameczku, Matylda i Daniło), a w 1807 Astoldę – jedną z pierwszych w Polsce prób powieści historycznej. Dwa lata później, w 1809 r. nakładem drukarni diecezjalnej opublikowała pięć kolejnych powiastek pomieszczonych w zbiorze Zabawki w spoczynku. Mostowska była autorką kilku sztuk teatralnych, nie zachowały się one jednak do naszych czasów.